การจัดฟัน (Orthodontics) คือการรักษาทางทันตกรรมที่ช่วยแก้ไขตำแหน่งของฟันและขากรรไกรที่ผิดปกติ เช่น ฟันเก ฟันยื่น ฟันสบไม่พอดี โดยใช้เครื่องมือเฉพาะในการเคลื่อนฟันไปยังตำแหน่งที่เหมาะสม เพื่อให้การสบฟันเป็นระเบียบและใช้งานได้ดีขึ้น

   หลายคนอาจสงสัยว่า “ถ้าไม่มีอาการเจ็บหรือปวด ต้องจัดฟันไหม?” คำตอบคือ “ไม่จำเป็นต้องรอให้มีปัญหา” เพราะแม้จะไม่มีอาการชัดเจน แต่การสบฟันที่ไม่ดีอาจส่งผลต่อสุขภาพช่องปากในระยะยาว เช่น แปรงฟันไม่ทั่วถึง ฟันผุ เหงือกอักเสบ หรือแม้แต่ข้อต่อขากรรไกรผิดปกติ

ฟันสบลึก (Deep Bite)

ฟันหน้าบนครอบฟันหน้าล่างมากเกินไปจนแทบไม่เห็นฟันล่าง ส่งผลให้ฟันล่างสึก เจ็บเพดานปาก และอาจส่งผลต่อข้อต่อขากรรไกร

ฟันกัดคร่อม (Crossbite)

ฟันบนบางซี่อยู่ด้านในของฟันล่าง หรือสลับกันไปมา ส่งผลให้การสบฟันไม่สมดุล ฟันสึกไม่เท่ากัน หรือใบหน้าเบี้ยวในบางกรณี

ฟันสบลึก (Deep Bite)

ฟันหน้าบนครอบฟันหน้าล่างมากเกินไปจนแทบไม่เห็นฟันล่าง ส่งผลให้ฟันล่างสึก เจ็บเพดานปาก และอาจส่งผลต่อข้อต่อขากรรไกร

ฟันกัดคร่อม (Crossbite)

ฟันบนบางซี่อยู่ด้านในของฟันล่าง หรือสลับกันไปมา ส่งผลให้การสบฟันไม่สมดุล ฟันสึกไม่เท่ากัน หรือใบหน้าเบี้ยวในบางกรณี

ฟันสบลึก (Deep Bite)

ฟันหน้าบนครอบฟันหน้าล่างมากเกินไปจนแทบไม่เห็นฟันล่าง ส่งผลให้ฟันล่างสึก เจ็บเพดานปาก และอาจส่งผลต่อข้อต่อขากรรไกร

ฟันกัดคร่อม (Crossbite)

ฟันบนบางซี่อยู่ด้านในของฟันล่าง หรือสลับกันไปมา ส่งผลให้การสบฟันไม่สมดุล ฟันสึกไม่เท่ากัน หรือใบหน้าเบี้ยวในบางกรณี

หลังจากติดเครื่องมือจัดฟันแบบติดแน่นแล้ว การดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมจะช่วยให้การรักษา
เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและลดความเสี่ยงต่อปัญหาในช่องปากระหว่างจัดฟันได้

1. อาการเจ็บหรือรู้สึกปวดฟัน หลังติดเครื่องมือ

   ในช่วง 3–7 วันแรกหลังติดเครื่องมือ อาจรู้สึกตึง เจ็บฟัน หรือระคายเคืองภายในช่องปาก ซึ่งเป็นอาการปกติ
แนะนำให้รับประทานอาหารอ่อนๆ และสามารถกินยาแก้ปวดได้หากมีอาการเจ็บ/ปวดมาก

2. การเลือกกินอาหาร

   ควรหลีกเลี่ยงอาหารแข็ง เหนียว หรือกรอบ เช่น ถั่ว ลูกอมเหนียว ข้าวโพด เฟรนช์ฟรายส์ หรือของที่ต้องกัดแรง ๆ
อาหารที่แนะนำ ได้แก่ โจ๊ก ข้าวต้ม กล้วย ไข่ตุ๋น อาหารนุ่ม เคี้ยวง่าย

3. การทำความสะอาดช่องปาก

   ควรแปรงฟันทุกครั้งหลังรับประทานอาหาร โดยใช้แปรงสำหรับคนจัดฟันร่วมกับไหมขัดฟันหรือแปรงซอกฟัน
และหมั่นทำความสะอาดเครื่องมือให้ดี เพื่อป้องกันคราบสะสม ฟันผุ และเหงือกอักเสบ

4. สังเกตความผิดปกติของเครื่องมือ

   หากพบว่ามีลวดทิ่ม เหล็กหลุด หรือรู้สึกเจ็บจากเครื่องมือที่ผิดตำแหน่ง ควรรีบติดต่อคลินิกทันที
ไม่ควรพยายามดัดหรือแก้ไขเครื่องมือด้วยตนเอง

5. มาตามนัดอย่างสม่ำเสมอ

   การมาพบทันตแพทย์ตามนัดเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้สามารถปรับเครื่องมือและติดตามผลได้อย่างต่อเนื่อง
หากไม่สะดวกตามวันนัด ควรแจ้งเลื่อนล่วงหน้าเพื่อความสะดวกในการจัดคิว

หลังจากติดเครื่องมือจัดฟันแบบติดแน่นแล้ว การดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมจะช่วยให้การรักษา เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและลดความเสี่ยงต่อปัญหาในช่องปากระหว่างจัดฟันได้

1. อาการเจ็บหรือรู้สึกปวดฟัน หลังติดเครื่องมือ

   ในช่วง 3–7 วันแรกหลังติดเครื่องมือ อาจรู้สึกตึง เจ็บฟัน หรือระคายเคืองภายในช่องปาก ซึ่งเป็นอาการปกติ
แนะนำให้รับประทานอาหารอ่อนๆ และสามารถกินยาแก้ปวดได้หากมีอาการเจ็บ/ปวดมาก

2. การเลือกกินอาหาร

   ควรหลีกเลี่ยงอาหารแข็ง เหนียว หรือกรอบ เช่น ถั่ว ลูกอมเหนียว ข้าวโพด เฟรนช์ฟรายส์ หรือของที่ต้องกัดแรง ๆ
อาหารที่แนะนำ ได้แก่ โจ๊ก ข้าวต้ม กล้วย ไข่ตุ๋น อาหารนุ่ม เคี้ยวง่าย

3. การทำความสะอาดช่องปาก

   ควรแปรงฟันทุกครั้งหลังรับประทานอาหาร โดยใช้แปรงสำหรับคนจัดฟันร่วมกับไหมขัดฟันหรือแปรงซอกฟัน
และหมั่นทำความสะอาดเครื่องมือให้ดี เพื่อป้องกันคราบสะสม ฟันผุ และเหงือกอักเสบ

4. สังเกตความผิดปกติของเครื่องมือ

   หากพบว่ามีลวดทิ่ม เหล็กหลุด หรือรู้สึกเจ็บจากเครื่องมือที่ผิดตำแหน่ง ควรรีบติดต่อคลินิกทันที
ไม่ควรพยายามดัดหรือแก้ไขเครื่องมือด้วยตนเอง

5. มาตามนัดอย่างสม่ำเสมอ

   การมาพบทันตแพทย์ตามนัดเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้สามารถปรับเครื่องมือและติดตามผลได้อย่างต่อเนื่อง
หากไม่สะดวกตามวันนัด ควรแจ้งเลื่อนล่วงหน้าเพื่อความสะดวกในการจัดคิว

หลังจากติดเครื่องมือจัดฟันแบบติดแน่นแล้ว การดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมจะช่วยให้การรักษาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และลดความเสี่ยงต่อปัญหาในช่องปากระหว่างจัดฟันได้

1. อาการเจ็บหรือรู้สึกปวดฟัน หลังติดเครื่องมือ

   ในช่วง 3–7 วันแรกหลังติดเครื่องมือ อาจรู้สึกตึง เจ็บฟัน หรือระคายเคืองภายในช่องปาก ซึ่งเป็นอาการปกติ แนะนำให้รับประทานอาหารอ่อนๆ และสามารถกินยาแก้ปวดได้หากมีอาการเจ็บ/ปวดมาก

2. การเลือกกินอาหาร

   ควรหลีกเลี่ยงอาหารแข็ง เหนียว หรือกรอบ เช่น ถั่ว ลูกอมเหนียว ข้าวโพด เฟรนช์ฟรายส์ หรือของที่ต้องกัดแรง ๆ
อาหารที่แนะนำ ได้แก่ โจ๊ก ข้าวต้ม กล้วย ไข่ตุ๋น อาหารนุ่ม เคี้ยวง่าย

3. การทำความสะอาดช่องปาก

   ควรแปรงฟันทุกครั้งหลังรับประทานอาหาร โดยใช้แปรงสำหรับคนจัดฟันร่วมกับไหมขัดฟันหรือแปรงซอกฟัน
และหมั่นทำความสะอาดเครื่องมือให้ดี เพื่อป้องกันคราบสะสม ฟันผุ และเหงือกอักเสบ

4. สังเกตความผิดปกติของเครื่องมือ

   หากพบว่ามีลวดทิ่ม เหล็กหลุด หรือรู้สึกเจ็บจากเครื่องมือที่ผิดตำแหน่ง ควรรีบติดต่อคลินิกทันที
ไม่ควรพยายามดัดหรือแก้ไขเครื่องมือด้วยตนเอง

5. มาตามนัดอย่างสม่ำเสมอ

   การมาพบทันตแพทย์ตามนัดเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้สามารถปรับเครื่องมือและติดตามผลได้อย่างต่อเนื่อง
หากไม่สะดวกตามวันนัด ควรแจ้งเลื่อนล่วงหน้าเพื่อความสะดวกในการจัดคิว